Hoe je je woning het best verwarmt en koelt
We moeten onze huizen in het koude seizoen uiteraard verwarmen, en door de alsmaar warmere zomers is ook koeling steeds vaker aangewezen. Maar hoe doe je dat op een zo energie-efficiënte wijze. Dit zijn de opties.
Wie nog verwarmt met fossiele brandstoffen (gas of stookolie), is het best af met een condensatieketel. Het systeem recupereert de warmte van de rookgassen om het water voor te verwarmen. Op die manier kun je tot 30 procent energie besparen in vergelijking met een klassieke ketel. Wie nu nog een nieuwe verwarmingsketel op fossiele brandstoffen laat installeren, kan wettelijk gezien enkel kiezen voor een condensatieketel. Een systeem op stookolie is zelfs enkel toegelaten bij renovaties, niet meer in nieuwbouw. In dat geval moet er voor andere verwarmingsoplossingen gekozen worden.
Biomassa voor verwarming
Verwarmen met een biomassaketel behoort dan tot de mogelijkheden. Biomassa is een hernieuwbare brandstof, die komt in de vorm van brandhout, pellets of houtsnippers, maar soms ook stro, riet of koolzaadolie. Een biomassaketel kun je gewoon aansluiten op je bestaande verwarmingsinstallatie, maar neemt wel wat meer plaats in dan een klassieke ketel. Ook moet hij regelmatig gevuld worden, al zijn er systemen die dat grotendeels automatisch doen. Let er ook op dat je biomassa gebruikt die duurzaam is geproduceerd.
Kachel
Opnieuw populair is de kachel. Zorg er wel voor dat je een recent exemplaar in huis haalt met een zo hoog mogelijk rendement. Zo verbruik je niet alleen veel minder hout, maar stoot je ook minder uit. Sommige kachels werken alleen op brandhout, andere op pellets, combikachels combineren beide. Je kunt kachels soms aansluiten op de centrale verwarming, andere kunnen dan weer met buizen de warmte naar aanpalende ruimtes blazen. Zonder veel snufjes maar toch interessant zijn tegelkachels: met een korte maar hevige en efficiënte verbranding warm je de massa van de kachel op, die nadien nog uren warmte afgeeft.
Warmtepomp
Maar het neusje van de zalm is natuurlijk de warmtepomp: zuinig, efficiënt, elektrisch en dus niet vervuilend (op voorwaarde dat ze op groene stroom draait). Warmtepompen recupereren warmte uit de grond, het water of de lucht en verwarmen daarmee je huis. Ze werken het best bij een lagere afgiftetemperatuur en zijn dus ideaal in combinatie met vloerverwarming, maar met radiatoren gaat ook. Ze presteren optimaal in een goed geïsoleerde woning. Ook bij vriestemperaturen blijven ze werken, maar dan gebruiken ze wel meer stroom.
Energiezuinig
Al is dat laatste relatief: globaal genomen is een warmtepomp minstens driemaal efficiënter dan een gewone elektrische verwarming, en zeker 50 procent efficiënter dan een gas- of stookolieketel. Een en ander hangt wel af van de soort warmtepomp die je gebruikt. Warmtepompen die warmte uit de grond of het grondwater halen zijn het efficiëntst, maar ook het duurst en je hebt er behoorlijk wat ruimte voor nodig. De apparaten die hun warmte uit de lucht halen zijn goedkoper, vereisen minder ruimte en zie je daarom ook het meest. En ze blijven een uiterst energiezuinige optie.
Koelte
Nog een voordeel dat warmtepompen hebben in vergelijking met klassieke verwarmingsinstallaties, is dat sommige ervan in de zomer het huis ook kunnen koelen. Door koud water door de vloerverwarming te laten circuleren of door koele lucht de ruimte in te blazen. Het nadeel is dan natuurlijk wel dat ze in dat geval ook in de zomer energie verbruiken, en dat ze, net als bij verwarmen, maar echt efficiënt koelen in een goed geïsoleerde woning.
Mobiele airco
Het is verstandiger om voor een vaste warmtepomp of airco te kiezen dan voor een mobiele unit. De goedkopere mobiele toestellen zijn op dat vlak veelal te mijden, omdat ze vaak veel elektriciteit verbruiken en je dikwijls een raam moet openzetten (en dus warmte binnenlaten) om de slang met warmteafvoer buiten te hangen. Handiger, en zeker goedkoper, is het daarom om je huis koel te houden met zonwering, isolatie en een doordachte circulatie van koelere lucht tijdens de nacht.