Zo houd je tijdens grote hitte de zon buiten en je huis koel

De meest efficiënte manier om je huis in de zomer koel te houden, is de zon buiten houden. Er zijn veel verschillende types van zonwering, van heel eenvoudig en goedkoop, tot gesofisticeerd en computergestuurd.

We bouwen steeds vaker woningen met grote glaspartijen en open ruimtes, want dat zorgt voor veel licht en lucht binnen. Keerzijde van de medaille is dat zo’n huis bij warm en zonnig weer al snel een serre kan worden. En dat merk je aan de verkoop van aircosystemen, die flink in de lift zit. Alleen: een airco verbruikt energie, en net daar moeten we nu net zuinig op zijn. Dus is het zaak om zon en warmte zoveel mogelijk buiten te houden.

Zonwering op z’n zuiders

De bekendste en wellicht ook efficiëntste manier van zonwering zie je vaak op vakantie in het zuiden: in de vroege ochtendkoelte gaan daar ramen en deuren wijd open, maar eens de zon er echt warmte begint te geven, gaat alles dicht. Ook, en vooral, de luiken. Met luiken, rolluiken en buitenjaloezieën hou je immers zo goed als alle zonlicht tegen. Ook gordijnen of rolgordijnen kunnen veel zonlicht blokkeren, maar dan zit de warmte al binnen, en dat maakt een behoorlijk verschil: de ruimte tussen raam en gordijn warmt flink op.

Lamellen

Het nadeel van (rol)luiken is dat het zo wel erg donker wordt binnen. Je kunt dat proberen op te vangen door de rol niet helemaal af te laten, zodat er nog streepjes licht zijn, of door te kiezen voor louvreluiken met schuine lamellen, waardoor er geen direct zonlicht maar wel nog licht binnen kan. Nog handiger zijn buitenjaloezieën waarvan je de helling van de lamellen kunt aanpassen aan de invalshoek van de zon (wat bij sommige louvreluiken ook kan).

Lichtdoorlatend

Handiger is een lichtdoorlatende zonwering aan de buitenkant van het raam. Je kunt er heel goedkope vinden: buitenrolgordijnen uit stof of bamboe, al dan niet met een bevestiging onderaan om flapperen te voorkomen. Maar de meeste mensen kiezen toch voor screens in een vast kaderwerk, die zelfs de felste windstoten weerstaan. Let wel: doordat ze lichtdoorlatend zijn, zijn ze ook minder warmtewerend dan (rol)luiken. Doorgaans kan je de mate van doorzichtigheid kiezen: hoe doorzichtiger, hoe meer warmte ze veelal ook doorlaten.

In de dag of op de dag?

Net als bij rolluiken kun je bij screens kiezen voor een inbouw-, opbouw- of voorzetsysteem. Inbouw vind je meestal bij nieuwe huizen, waarbij de screenkast in de muur is ingewerkt. Bij een opbouwsysteem komt de kast boven op het raam. Daarvoor moet het hele raam worden vervangen. Bij een voorzetsysteem blijft het raam behouden en wordt de zonwering ervoor geplaatst: ‘in de dag’ betekent dat ze binnen de raamopening wordt ingepast, bij plaatsing ‘op de dag’ komt ze op de gevel boven het raam. Omdat de kast van zonwering vrij klein is, kan ze vaak ‘in de dag’ geplaatst worden.

Markies, uitvalscherm of knikarm ?

Wie nog meer uitzicht of daglicht wil, kan kiezen voor een scherm boven of (gedeeltelijk) voor het raam. Het eenvoudigst is een uitvalscherm: twee vaste, kantelende armen die een scherp hellend scherm gedeeltelijk voor het raam trekken. Je ziet ze soms boven winkeletalages. Een knikarmscherm wordt meer gebruikt als terrasoverkapping: plooiarmen trekken een veel minder steil hellend doek uit. Verwant aan beide zijn de aloude markiezen: het doek zit niet opgerold, maar opgeplooid boven en naast het raam en plooit als een soort halve tent uit aan een U-vormig frame.

Met uitzicht

Wie echt niets van het uitzicht wil missen, kan kiezen voor zonwerend glas, dat bekleed is met een laagje metaaloxide, of het glas bedekken met zonwerende folie. Nadeel is wel dat het dan iets donkerder wordt binnen, en dat ook in de winter de zonnewarmte tegengehouden wordt. Wil je echt goedkoop de zon buiten houden, dan ga je aan de slag met een parasol voor de vensterdeur, span je op een strategische plaats een schaduwdoek, of laat je bomen of klimplanten groeien: gratis schaduw in de zomer, maar in het koude seizoen valt de zon ongehinderd door de kale takken.

Afstandsbediening

Voor de bediening van zonneschermen, -luifels of -screens heb je een uitgebreide keuze. Het kan meestal nog mechanisch of met de hand, maar de meesten kiezen nu toch voor een elektrisch systeem: met een druk op de knop of afstandsbediening open of sluit je je zonwering. Bij bepaalde moeilijk te bereiken dakkoepels, dakvensters of lichtstraten is dat zelfs de enige optie. Ook bediening via de smartphone kan bij veel merken, zo hoef je niet eens thuis te zijn. En wil je echt helemaal niets meer doen: volautomatische besturing dankzij wind- en lichtsensoren kan vaak ook.